Hij is een “ambassadeur van Indiase klassieke muziek over de hele wereld,” aldus kwaliteitskrant The Hindu. “Een Indiër in het lichaam van een Nederlander,” zeggen bevriende Indiase muzikanten. Hoe een jongen uit Friesland één van ‘s werelds meest begenadigde tablaspeler werd.
Foto: Michiel Hulshof
In 1993 liep de destijds 18-jarige Heiko Dijker uit het Friese dorp Oentsjerk naar de snelweg en stak daar zijn duim op. Liftend zou hij de wereld rond – dat was het plan. De jonge Fries reisde door Oost-Europa, Turkije, Iran, verbleef 7 maanden in Pakistan en belandde vervolgens in de Indiase hoofdstad Delhi. Daar, bij een concert van de beroemde Indiase zangeres Kishori Amonkar hoorde hij de tabla voor het eerst. “Virtuoos,” herinnert Dijker (43) zich. “Alsof er een heel orkest in die trommeltjes zat.”
Dijker had nooit eerder een instrument bespeeld, maar muziek maken was wel een langgekoesterde wens. De dag na het concert kocht hij een tabla voor 200 roepie en het lesboekje Learn To Play Tabla In 24 Hours. Al snel begreep hij dat hij een leraar nodig had om dit instrument onder de knie te krijgen. Die vond Dijker in het strandplaatsje Gokarna in de zuidelijke deelstaat Karnataka.
Heiko Dijker met zijn guru
In Gokarna begon het urenlange oefenen. In kleermakerszit, tien uur per dag, ruim drieënhalf jaar lang. Tussendoor reisde hij drie keer terug naar Nederland – liftend – om thuis geld te verdienen. “Na een tijdje stokte mijn progressie. Mijn tablaleraar in Gokarna kon me niet verder helpen: hij was blind, dus hij kon mijn techniek niet verder bijschaven. Tijdens een concert in India ontmoette ik toen iemand die me vertelde dat een aantal beroemde Indiase tablameesters lesgaven aan het Conservatorium in Rotterdam. Ik schreef me in voor de opleiding, werd aangenomen. Daar ontmoette ik ook de legendarische grootmeester Ustad Faiaz Khan (1934 - 2014) bij wie ik na het behalen van mijn master nog jarenlang in de leer ben geweest.”
Met Faiaz Khan ontwikkelde Dijker een klassieke meester–leerling relatie. “We hadden een heel bijzondere connectie. In Delhi leefde ik bij hem in huis, net als de leerlingen van Rembrandt vroeger. Dan zat ik te spelen, terwijl hij lag te snurken op de bank. Als ik een foutje maakte, werd hij wakker uit zijn slaap.”
Dankzij al die trainingsuren is Dijker zelf inmiddels ook uitgegroeid tot een tablaspeler van formaat. De Nederlander geeft lezingen, workshops en concerten over de hele wereld: van Duitsland tot China en van Frankrijk tot Mexico. Hij produceert zijn eigen muziek, experimenteert volop (voor het album Tablatronic mixte hij bijvoorbeeld tabla met electronische muziek) en zet allerhande samenwerkingen op, onder meer met het Scapinoballet en het Zeeuws Symphonie Orkest. Deze maand begint een serie optredens met het Matangi Quartet, bekend van televisieprogramma Podium Witteman. “Dat is echt een droomsamenwerking. Het is fantastisch om samen nog weer mooiere muziek te maken. Op de tabla ben je nooit uitgeleerd.”
Heiko Dijker is als associate verbonden aan IndiaConnected. Interesse in een lezing, workshop of huiskamerconcert van Heiko? Neem gerust contact met ons op!