Negen jaar zit KPN al in India. Het telecombedrijf werkt daar met verschillende partners aan ICT-oplossingen voor hun bedrijfsprocessen. In Nederland was er simpelweg een schaarste aan goed geschoolde ICT'ers, dus is het nu aan hun man in Pune, sourcing manager en transformatie coach Jasper Fortuin, om alle samenwerkingen tussen de twee landen zo gladjes mogelijk te laten verlopen. ”Ik wil ze niet vertellen wat ze moeten doen, ik wil dat zij zelf inzien dat het op een andere manier beter werkt.”
Jaspers eerste werkdag in Pune voelde surrealistisch. Er kwam, zoals dat in India gaat, een auto met chauffeur voorrijden om hem naar kantoor te brengen. Daar werd hij ontvangen door een flink welkomstcomité. “Je eerste dag is altijd een uitzoekdag, zo een waar je je een beetje verloren voelt. Nu begon ik ook nog eens in een nieuw land met een andere cultuur, dus ik zat wel met kriebels op die achterbank.
Maar ik kwam aan en alle managers stonden klaar om me een goed gevoel te geven. Dat was wel wat anders dan naar je kantoor gewezen worden met een briefje met het wifi-wachtwoord.”
Niets is zo belangrijk in India als een goede vertrouwensband
Deze dienende houding is volgens hem erg tekenend voor de verhoudingen op de werkvloer in India, waar hiërarchie nog altijd de boventoon voert. Een uitdaging voor Jasper. Zijn taak is namelijk de nieuwe KPN structuur, zonder management, ook in India door te voeren. “Ik wil als gelijken met onze partners samenwerken, maar hier ben ik én klant én blank, dus sta ik automatisch bovenaan de ladder. Dat betekent dat iedereen luistert naar wat ik zeg en daarmee instemt, terwijl ik juist op zoek ben naar hun inzichten. Alleen zo kunnen we de processen verbeteren.”
Jasper en zijn team
Om dat voor elkaar te krijgen moet de liaison werken aan een sterke vertrouwensband. Jasper focust zich daarom vooral op de zachte kant van de samenwerking, zoals teambuilding. Hij bouwt op die manier aan een werkomgeving waarin iedereen optimaal kan functioneren en daardoor ‘harder gaat vliegen’. “Maar het was lastiger dan ik dacht. Ik had vantevoren een aanpak bedacht die niet meteen bleek te werken. Ik begon bijvoorbeeld met een-op-een afspraken met alle managers. Ik wilde hen in die gesprekken niet alleen professioneel, maar ook persoonlijk leren kennen. Maar Indiërs willen daar helemaal niet over praten, dus ik heb flink wat trucjes uit de kast moeten trekken.”
Ook in India wordt geduld uiteindelijk beloond
Toch ziet Jasper nu resultaat. Kreeg hij in de eerste maanden geen antwoord als hij om een mening of input vroeg, nu weten zijn werknemers dat ze veilig hun kritiek bij hem kunnen uiten. Een van Jaspers belangrijkste lessen is dan ook dat geduld beloond wordt. “Ik heb mezelf in de afgelopen jaren ook echt moeten omvormen. Gaat het goed, dan prijs ik mijn mensen voor hun bijdrage. Gaat het mis, dan kijk ik vooral eerst naar mezelf: Hoe had ik dit anders moeten doen? Of hoe had ik moeten communiceren om alle neuzen dezelfde kant op te krijgen? Alleen op die manier zorg ik dat ik niet verval in dezelfde hiërarchische aanpak, maar creëer ik een werkomgeving waar mensen zelf nadenken over de beste manieren om een taak op te pakken, in plaats van klakkeloos uit te voeren wat ze wordt opgedragen.”
Jasper ontmoet Koning Willem-Alexander en Koningin Maxima tijdens hun bezoek aan India
Het geduld van Jasper wordt in India ook regelmatig op de proef gesteld. Niet alleen op werkvloer, maar ook in het dagelijks leven zijn deadlines en op tijd op afspraken verschijnen niet zo belangrijk als hier. “Dat is een van de aspecten van de Indiase cultuur die je moet omarmen en je je niet boos om moet maken, daar kun je gewoon niets aan veranderen”. Wel zou hij graag zien dat de diepgewortelde corruptie in het land strenger wordt aangepakt. “Dat is echt een punt waar ik mee worstel, want ik wil er eigenlijk niet aan deelnemen. Gelukkig heb ik er in mijn werk niet mee te maken, maar in mijn dagelijks leven wel. En als je dan met 10 euro extra iets in 2 dagen kunt regelen in plaats van 2 weken, dan ga je toch twijfelen.”